منابع نیروى انسانى(عضویابى)

هر نظام ادارى ارکان گونه گونى دارد که یکى از آن ها عضویابى است. علماى مدیریت عضویابى را چنین تعریف مى کنند:

(عملیات کاوش در منابع انسانى و کشف افراد شایسته و ترغیب و تشویق آنان به قبول مسئولیت در سازمان.1

مراد ما از عضویابى در نظام اداریِ حکومتِ رسول اکرم(ص) لزوماً مطابقِ تعریف فوق نیست، زیرا ممکن است در اطلاعاتى که از آن عصر به دست ما رسیده چنین فعل و انفعالى را شاهد نباشیم و البته منکر وجود آن هم نیستیم و یا چه بسا اقتضاى آن زمان دقیقاً پیاده شدن مفاهیم فوق نبوده باشد. بنابراین مراد ما شناسایى منابع نیروى انسانى است که رسول خدا(ص) کادر حکومتى اش را از آن ها تأمین مى کرده است

شناسایى این منابع به ما کمک مى کند که در انتخاب معیار براى عضویابى و براى منابع انسانى توفیق یابیم تا مدیران سازمان هاى حکومت اسلامى در هر عصر و نسلى بر اساس آن معیارها به عضویابى بپردازند.

در آن شرایط، منابع نیروى انسانى پیامبر اکرم(ص) این ها بودند:

1ـ منابع نژادى عرب و عجم؛

2ـ منابع سرزمینى مانند مکه و مدینه و یمن؛

3ـ منابع قبیله اى مانند قریش؛

4ـ منابع ارزشى مانند مهاجرین، انصار، مجاهدین و تابعین؛

5ـ منابع بومى؛

6ـ منابع سرزمینى ـ اعتقادى مانند دارالکفر و دارالاسلام؛

7ـ منابع اعتقادى مانند مسلمین، یهود و نصارى.